استفاده از نور طبیعی به عنوان یک عامل حیاتی در معماری مدرن و سنتی و طراحی ساختمان ها و دکوراسیون منازل شناخته می‌شود.
در معماری سنتی ایران نمونه های مختلفی ازانواع نورگیرها را، که علاوه بر نقش ورود نور به داخل ساختمان، بر زیبایی بنا می افزایند، مشاهده کرد.
انواع نورگیرها به منظور کاهش استفاده از روشنایی الکتریکی به کار می‌روند.
، پنجره های نصب شده روی دیوارها، وظیفه ی نورگیری را به عهده دارند.
تنوع در انواع نورگیرها نشان مد‌دهد که نورگیری طبیعی در معماری سنتی ایران اهمیت زیادی داشته است
پر مصرف ترین نورگیر ها که در معماری نوین ایران استفاده می‌شوند در پاسیو و حیاط خلوت می باشند.
۱- درب و پنجره ی مشبک از انواع نورگیر های دیواری
پنجره‌ها برای جلب نور، جریان هوا و دیدن مناظر بیرون مورد استفاده قرار می گیرند.
پنجره‌های مشبک بین نور خارج و داخل تعادل ایجاد می کند و کسی که از داخل به بیرون نگاه می کند دچار خیرگی نمی شود.
طرح هایی که در ساختن پنجره های مشبک به کار می‌رود، با شرایط اتاق جهت تنظیم نور، تنظیم و طراحی می شوند.
۲- گلجام
به شیشه های کوچک و رنگینی که در داخل گچ کار می گذاشتند و آن را در بالاترین قسمت طاق تعبیه می کردند تا نور رسانی به داخل بنا را امکان پذیر کند، گلجام می گویند.
۲- هورنو
در نزدیکی های تیزه گنبد امکان اجرا به صورت بقیه ی قسمت ها میسر نیست.
در نزدیکی های تیزه، سوراخ را پر نمی کنند تا در بالای سقف کار نور رسانی را انجام دهد.
مثلاً در پوشش بازارها اکثراً سوراخ هورنو باز است تا عمل روشنایی و تهویه اکان پذیر باشد.
در بناهایی که استفاده از پنجره در دیوارها ممکن نبوده مثل بازارها؛ معماران روزن هایی را ایجاد کردند.
روشندان عبور مناسب و تهویه را به بهترین روش میسر می ساخته است.
۳- روزن از انواع نورگیر های دیواری
روزن و پنجره را نمی توان از هم تفکیک کرد.
روزن به سوراخهائی گفته می‌شود که در کلاله و یا شانه طاق ها تعبیه می شده است.
روزن گاهی با چوب و گاه با گچ و سفال ساخته می شده و اغلب ثابت بوده است.
۴- ارسی
ارسی معمولا در پیشخان و رواق ساختمان های سردسیری دیده می شود.
ارسی پنجره مشبکی است که به جای گشتن روی پاشنه گرد، بالا می رود و در محفظه ای که در نظر گرفته شده جای می گیرد.
ارسی معمولاً در اشکوب کوشک ها و پیشخان و رواق ساختمان های سردسیری دیده می شود.
ارسی، معمولاً مانند پنجره و روزن های چوبی است.
